شرایط پناهجویان در بوسنی و نقش اتحادیه اروپا

موقعیت هزاران پناهجو از کشورهای افغانستان، ایران و پاکستان و همچنین دیگر کشورهای خاورمیانه مانند سوریه و عراق در بوسنی هرزگوین آنهم در سرمای زیر صفر درجه این منطقه بدون هیچ امکانی توجه و نگرانی جهانیان را به خود جلب کرده است.

کمپ لیپا دو روز قبل از کریسمس آتش گرفت و  کاملا از بین رفت . 1500 پناهجو ناگهان ، در برف و یخبندان و سرمای کشنده رها شدند به گونه ای که حتی کفش، پتو و کیسه خواب اکثر آنان  یخ بسته بود. خطر مرگ جان آنان و 2000 پناهجوی دیگر را که در همین منطقه آواره اند را تهدید می کند. یک پناهجوی پاکستانی به خبرنگاران می گوید “حیوانها بهتر از ما زندگی می کنند. پناهجوی دیگری می گوید ” تو گویی انسانیت از بین رفته است. موضوع حتی فقط غذا و سرپناه نیست، بسیاری از پناهجویان مریض اند، و حتی برخی ممکن است کرونا داشته باشند.”  در این جا کارتن و پلاستیک خوابی گذراندن در خانه های متروکه صدمه دیده جنگ همزمان با گرسنگی نام زندگی به خود گرفته است.

رژیم بوسنی هرزگوین سال گذشته پناهجویانی را که در کمپی نزدیک شهر بیهاج بود به کمپ لیپا که به مراتب از شهر دور بود منتقل کرد. این کمپ فاقد شرایط اولیه زندگی از جمله آب و برق بود. شرایط غیر انسانی حاکم بر این کمپ بارها مورد اعتراض سازمانهای مختلف بین المللی هوادار پناهجویان قرار گرفت، اما دولت بوسنی هرزگوین هیچ وقت به تعهدات خود عمل نکرد. رژیم بوسنی هرزگوین جهت کنترل بیشتر پناهجویان در این کمپ تلاش کرد آنها را به یک کمپ سابق نظامی منتقل کند، اما پناهجویان مقاومت کردند. دولت بوسنی هرزگوین تهدید به بستن اردوگاههای پناهجویان نموده، جلوی فعالیتهای سازمانهای خیریه را گرفته و وحشیانه ترین رفتارهای را با پناهجویان اعمال کرده است. عفوبین المللی نیز دولت بوسنی هرزگوین را به استفاده از شکنجه، خشونت و حمله با سلاح سرد علیه پناهجویان محکوم کرده است.

در سال 2017، بیش از 750 پناهجو وارد بوسنی شدند. این تعداد در سال 2019 به 30 هزار نفر رسید. در کنار فاجعه ای که در کمپ لیپا در جریان است، همواره صدها پناهجو در بوسنی در تلاشند تا خود را به مرز بوسنی –کرواسی برسانند. آنها  از جنگل ها عبور می کنند تا مسیر راه آهن به کراواسی را پیدا کنند و با پای پیاده آن مسیر را طی کنند. مسیری که در آن بیش از 80 هزار مین فعال در زمین کاشته شده است. علاوه بر اینکه آنها با خطر جانی از جانب مین روبرویند، بارها از خستگی، گرسنگی ، مریضی، سرما و بی خوابی بی هوش شده و در مواردی زیر قطار رفته اند. در این مسیر خطرات حمله حیوانات وحشی از جمله خرس و گرگ ها، گرازها بسیاری از پناهجویان را  به طور جدی زخمی نموده و در مواردی جان باخته اند. محرومیت، خشونت و حتی شکنجه توسط پلیس و فاشیستهای بومی تا حد استفاده از چاقو و نیزه و قمه از جان پناهجویان خون ریخته است.

هدف پناهجویان رسیدن به اروپای مرکزی است. در حال حاضر نزدیک به 2000نفر پناهجو در مرز کرانیا – در شمال غربی بوسنی و مرز با کرواسی سرگردانند. آنها یا در خیابانها و یا در محل دفن زباله های شهر که نزدیک به یک میدان مین گذاری پاکسازی نشده است گذران زندگی می کنند و انتظار عبور از مرز را می کشند. اما مرزبانان کرواسی با اسلحه و شلیک بدون وقفه در کمین نشسته اند. در سال گذشته حداقل 12 پناهجو در عبور از مرز کرواسی جان خود را از دست دادند.

اتحادیه اروپا جهت متوقف کردن این پناهجویان در فاصله ای هر چه بیشتر از مرزهای خود  و جلوگیری از ورود آنان به اروپای مرکزی بیش از 60 میلیون یورو به حاکمان بوسنی کمک کرده است و قرار بود 25 میلیون یوروی دیگر امسال داده شود. اما فساد مافیائی دولتی اکثر این بودجه را به سرمایه شخصی مبدل کرده است و هیچ بیلانی از چگونگی خرج این مبالغ بیرون نداده اند.

اما واقعیت این است که اتحادیه اروپا جهت جلوگیری از ورود پناهجویان به اروپا در صدد است که با ایجاد دیوارهای بلند جلوی ورود پناهجویان به اروپای مرکزی را بگیرد. اگر چه این دیوار مانند دیوارهایی که رژیم فاشیست ترامپ در صدد بود که در مرز آمریکا با مکزیک بکشد، نیست اما همان هدف را دنبال می کند. دیوارهای چند لایه اتحادیه اروپا، کشورهایی مانند ترکیه و لیبی، هستند که لایه اول را می سازند و بوسنی هرزگوین، کرواسی و جزایر یونان لایه های بعدی را می سازند. اتحادیه اروپا با پرداخت کمک مالی به این کشورها آن ها را مجبور می سازد تا مرزهای خود به طرف اروپا را ببندند و در نتیجه با پناهجویان به خشونت آمیزترین وجهی رفتار کنند.  چنانچه علیرغم فشارهای فاشیستی کشورهایی که در لایه اول قرار دارند پناهجویان بتوانند از آن مانع عبور کنند در لایه دوم گیر می افتند. همچنان که بسیاری در یونان و جزایر آن مانند جزیره لسبوس گیر افتاده اند و ده ها هزار پناهجو در جزایر یونان و دیگر نقاط آن در بدترین شرایط سرگردانند.

لیبی در شمال آفریقا قرار است که از ورود پناهجویانی که از آفریقا به طرف اروپا می آیند جلوگیری کند. لیبی به همراه نیروهای دریایی ایتالیا- دریا  مدیترانه را به گورستان پناهجویان تبدیل نموده و در داخل خاک لیبی وحشیانه ترین رفتارهای ممکن تا حد برده فروشی جنسی و فیزیکی، شکنجه و اعدام و استفاده از آنان به مثابه سربازان نظامی باندهای مختلف مافیائی و بنیادگرایان پیش رفته اند. بسیار ی از نهادهایی که از اتحادیه اروپا پول دریافت می کنند ، از هواداران و یا اعضای گروهها ی بنیادگرای اسلامی از جمله داعش می باشند.

در جبهه دیگر ترکیه موظف است که از ورود پناهجویانی که از خاورمیانه مانند عراق، افغانستان، ایران، سوریه ،عراق و پاکستان به طرف اروپا می روند جلوگیری کند. با توجه به تضادهای متعددی که میان اردوغان و اتحادیه اروپا بوجود آمده و می آید، اردوغان بارها از بازکردن مرزها، به مثابه فشاری علیه اروپا استفاده کرده است. در نتیجه  اتحادیه اروپا تکیه بیشتری بر بوسنی هرزگوین نیز گذارده است. در واقع عامل اصلی جنایات بر علیه پناهجویان در این منطقه از جهان سیاستهای ضد پناهجویی اتحادیه اروپا ست که نقش اجرائی را به کشورهایی هم چون لیبی و ترکیه، بوسنی داده است. غرق شدن در آبها و یخ زدن در جنگلها و کوهستانها نتیجه یک سیاست است: سیاست ضد پناهجویی اتحادیه اروپا! اما نکته اینجاست که اکثر پناهجویان از کشورهایی هستند که رهبران اتحادیه اروپا به همراه بقیه قدرتهای بزرگ در پشت میز های کنفرانس در باره آنها تصمیم می گیرند، که چگونه منافع حاصل از آن کشورها را میان خود تقسیم کنند، چگونه سرمایه های خود را به آنجا صادر می کنند و منابع و مواد خام آن کشورها را میان خود تقسیم کنند و اینکه چگونه آنها را مجازات کنند، جنگ علیه آنها برپا  کنند، آنها را تحریم کنند و یا اینکه چه حکومتی و چه جریان سیاسی برای آن کشورها مناسب است و…. اما این چنین از قبول مسئولیت عواقبی که این سیاست ها برای مردم آن کشورها دارد طفره می روند!

مبارزه برای جهانی بدون مرز ( افغانستان- ایران)

10 ژانویه 2021

email: riawwb2017@gmail.com

                   Facebook.com/riawwb

website: www.ri-awwb.orgriawwb

Instagram: aworldwithoutborders

www.youtube.com/lwAfL_xPfvk